Het bordspel Catan ook wel bekend als ‘Kolonisten van Catan’ is één van de bekendste handelsspellen ter wereld. Klaus Teuber wist met dit bordspel bestaande uit zeshoekige tegels, en speelstukken in de vorm van dorpen, steden en straten een echte klassieker te maken. Ondertussen bestaan er al heel wat uitbreidingen van Catan. In deze speluitleg beperken we ons tot het basisspel. Catan kan je spelen met 3 tot 4 spelers. Al kan je uitbreidingen kopen die toelaten om tot 6 spelers te spelen. Het is leuk voor kinderen vanaf 10 jaar. Een spelletje duurt ongeveer één uur.
Catan in het kort
Het doel van het basisspel van Catan is om als eerste tien overwinningspunten te behalen. Dit doe je door dorpen en steden te bouwen, overwinningspuntkaarten te verzamelen, de langste route aan te leggen en/of de grootste riddermacht te verzamelen.
Voorbereiding van het spel
Speel je Catan voor de allereerste keer? Dan raden we je aan om het spelbord in het midden van de tafel na te bouwen zoals afgebeeld in de meegeleverde spelregels. Dit is een evenwichtig bord, waarbij iedereen van bij het begin een goede positie kan uitkiezen. Wanneer je een ervaren Catanspeler bent, kan je natuurlijk het bord random opbouwen. Zo is elk spelletje Catan een beetje anders en zal je jouw strategie vaker moeten aanpassen. Zo wordt het spel nog leuker.
Als je het bord hebt opgebouwd, plaats je de
nummers op de zeshoekige tegels. Doe dit ook volgens de spelregels, maar opnieuw: je kan dit als ervaren speler volledig random doen. Het enige waar je rekening mee moet houden zijn dan volgende twee regels:
- 2 en 12 mogen nooit naast elkaar liggen
- Een rood cijfer (dit is een 6 of een 8) mag nooit naast een ander rood cijfer liggen.
De startspeler wordt door het lot bepaald. Dit kan je doen door beide dobbelstenen te werpen. De speler die het hoogste aantal ogen heeft gegooid wordt startspeler.
Voor het spel echt kan beginnen moeten alle spelers twee dorpen en straten bouwen. Deze twee dorpen en straten moeten niet met elkaar in verbinding staan. In een spel met 4 spelers wordt dit op deze manier gedaan:
- Startspeler bouwt een dorp met daar onmiddellijk een straat aan.
- Speler 2 bouwt een dorp en een straat.
- Speler 3 bouwt een dorp en een straat.
- Speler 4 bouwt een dorp en een straat, en bouwt vervolgens onmiddellijk zijn tweede dorp en straat.
- Speler 3 bouwt een dorp en een straat.
- Speler 2 bouwt een dorp en een straat.
- Speler 1 bouwt een dorp en een straat.
Belangrijk is dat je je dorpen zodanig neerzet dat je bij voorkeur toegang hebt tot de 5 grondstofsoorten, deze zijn:
- Hout
- Baksteen
- Wol
- Graan
- Erts
Alle spelers ontvangen de grondstoffen die langs hun laatst gebouwde dorp staan.
De stapel ontwikkelingskaarten worden geschud en plaats je in het bakje naast de grondstoffenkaarten.
Plaats de struikrover op het woestijnveld.
Je legt de bonuskaarten ‘langste handelsroute’ en ‘grootste riddermacht’ in handbereik naast het bord.
Het spelverloop
In een beurt doe je drie dingen in onderstaande volgorde:
- Het gooien van de dobbelstenen
- Handelen
- Bouwen
Het gooien van de dobbelstenen
Het aantal ogen van de worp bepaalt welk cijfer op het speelbord geactiveerd wordt. Elke speler die een dorp of stad heeft gebouwd aan een landtegel met dat cijfer ontvangt dan grondstoffen van het type dat afgebeeld is. Per dorp ontvang je 1 grondstofkaart van die soort. Per stad ontvang je 2 grondstofkaarten van die soort.
Een uitzondering op bovenstaande regel is het cijfer 7. Wanneer je 7 gooit, dan wordt de struikrover geactiveerd:
- Alle spelers tellen hun grondstofkaarten. Er gebeurt niets wanneer je zeven of minder grondstofkaarten vasthebt. Vanaf 8 grondstofkaarten verlies je de helft van je grondstoffen, afgerond naar boven. Bij 9 kaarten, verlies je dus 5 grondstoffen.
- De speler die aan de beurt is verplaatst de struikrover naar een landtegel door de zwarte figuur op het cijfer van de landtegel te zetten. Zolang de struikrover hier staat, ontvangen de spelers geen grondstoffen.
- De speler die aan de beurt is mag één speler kiezen die een dorp of stad heeft gebouwd aan de landtegel waarnaar de struikrover is verplaatst. Hij trekt uit de overgebleven grondstoffenkaarten van die speler één kaart.
Handelen
Spelers kunnen grondstoffen ruilen met de bank of met elke andere speler. Met de bank kan je op deze manieren ruilen:
- 4 dezelfde grondstoffen tegen één grondstoffenkaart naar keuze
- Mits haven 3:1 mag een speler 3 dezelfde grondstoffen tegen één grondstoffenkaart naar keuze ruilen.
- Mits haven 2:1 voor een specifieke grondstof mag een speler 2 grondstoffenkaarten van de afgebeelde grondstof ruilen tegen één grondstoffenkaart naar keuze.
Spelers mogen ook altijd ruilen met andere spelers. Hierbij gelden geen regels.
Bouwen
In het spel Catan verdien je vooral punten door je nederzetting uit te breiden. Elk dorp in je nederzetting levert 1 punt op. Elke stad levert je 2 punten op. Sommige ontwikkelingskaarten leveren ook punten op. In het basisspel Catan kan je volgende dingen bouwen:
- Straten (baksteen en hout): leveren geen overwinningspunten over, maar die heb je nodig om nieuwe dorpen te kunnen bouwen en de langste handelsroute te scoren.
- Dorpen (baksteen, hout, graan en wol): levert 1 overwinningspunt op. Een dorp moet minstens twee straatlengtes van eender welk ander dorp of stad gebouwd worden en er moeten minstens twee straten van de eigen kleur gebouwd zijn tussen het nieuwe dorp en een bestaand dorp of stad.
- Steden (driemaal erts en tweemaal graan): levert 2 overwinningspunten op. Vanaf nu verdien je 2 grondstoffenkaarten wanneer een getal wordt gegooid waaraan de stad grenst. Steden vervangen dorpen. Je kan dus geen stad bouwen op een plek waar géén dorp staat.
- Ontwikkelingskaart (erts, graan en schaap): zo ontvang je één overwinningspuntkaart, ridderkaart of actiekaart.
Winnaar?
De eerste die tien overwinningspunten heeft verzameld is de winnaar.
Strategietips voor Catan
- Probeer vanaf het begin toegang te hebben tot alle grondstoffen. Lukt dit niet overweeg dan al om een haven te claimen.
- Als je grondstoffen ruilt met een speler doe dit dan niet te goedkoop. Verkoop je vel duur, zeker aan spelers die voorstaan.
- Blokkeer met je straten andere tegenstanders.
- Tenzij je de riddermacht wil, moet je niet te veel ontwikkelingskaarten kopen.
- Houd goed in het oog hoeveel grondstoffenkaarten je tegenstanders hebben.
Leuk handelsspel voor de hele familie
Catan is met reden een klassieker geworden. Heel de familie zal hier heel veel uren spelplezier aan hebben. Ben je helemaal fan van het spel? Dan kan je overwegen om de uitbreidingen aan te kopen.
goedendag, ik heb een paar vraagjes over het basis spel .
bv mag je 3 of meer straten aan elkaar leggen en daar dan later een dorp of stad tussen bouwen ??? En bij het cijfer 7 krijgen alle spelers geen grondstoffen (ook de speler die 7 gegooid heeft ) en krijgt de speler bij een volgende beurt (als de struikrover blijft staan) weer geen grondstoffen totdat hij verplaatst wordt ??/ ben benieuwd .al vast bedankt voor een antwoord .